Snel en makkelijk: prik halen tegen baarmoederhals- en peniskanker op USP

Vaccineren tegen HPV is niet nieuw in Utrecht. Al sinds het begin van het jaar kunnen jongeren die tussen 1996 en 2003 zijn geboren terecht op een aantal verschillende locaties in de provincie, waaronder in Utrecht en Amersfoort. Rens de Jonge, manager vaccineren en screenen in regio Utrecht: “De locatie op het Utrecht Science Park sluit goed aan bij onze doelgroep, wat in dit geval de leeftijdsgroep is van de gemiddelde student.”

Deze tijdelijke locatie staat vooral in het teken van gemak: omdat je voor je studie toch al in De Uithof bent, loop je zo even binnen om een prik te halen; een afspraak maken is niet nodig. De Jonge: “Uit ervaring weten we dat hoe dichter je bij de doelgroep zit, hoe makkelijker mensen daadwerkelijk een vaccinatie komen halen .”

Die laagdrempeligheid speelt ook een grote rol voor UU-student Geert-Jan (25) die een prik komt halen. “Het ging beter dan verwacht. Ik dacht, net als bij het corona-vaccin, dat ik een kwartier moest blijven zitten maar dat hoefde niet. En het is ideaal dat dit zonder afspraak kan.”

Zo ging het ook bij Hendrik (24). Hij probeerde een poosje terug een afspraak te maken voor de vaccinatie op een andere locatie, wat niet lukte. Vanmorgen, donderdag 9 maart de eerste dag dat de locatie open is,  had hij nog niet bedacht dat hij zich nu ging laten inenten. “Ik kwam hier gewoon om te studeren”, zegt hij schouderophalend.

Beschermt tegen zes soorten kanker
Bovenaan de eerste trap die je op moet om in de bibliotheek te komen, staan twee GGD-medewerkers die studenten helpen met het registreren van hun persoonlijke en medische gegevens en antwoord geven op vragen. Een veel voorkomende vraag van vrouwelijke studenten is: “Ik heb de baarmoederhalskankerprik gehad toen ik twaalf was, is dit hetzelfde?”

Het korte antwoord daarop is: ja. Deze studenten hoeven niet nogmaals gevaccineerd te worden. Het  vaccin beschermd tegen het humaan papillomavirus wat in sommige gevallen kan leiden tot kanker. HPV is een zeer besmettelijk virus die ongeveer acht op de tien mensen een keer in zijn leven krijgt en is seksueel overdraagbaar. De meeste mensen weten vaak niet dat ze het hebben, omdat lang niet iedereen ziek wordt. Bovendien ruimt je lichaam het virus meestal zelf op.

In een aantal gevallen, kan dit virus je cellen aantasten. In dat geval kan het leiden tot kanker. Baarmoederhalskanker is een veel voorkomende kanker die door het HPV-virus ontstaat, vandaar dat de prik vroeger daar naar heette. Maar HPV kan ook kanker veroorzaken aan de penis, anus, schaamlippen, vagina, en mond- en keelholte. De GGD vaccineert daarom al sinds 2009 tegen het HPV-virus.

Toen niet, nu wel
Waarom studenten nu binnen de doelgroep van de GGD vallen, heeft te maken met die eerdere en allereerste vaccinatieronde. Toen werden alleen meisjes van rond de 13 opgeroepen. Net als rond de coronavaccinatie gingen er ook wilde verhalen de ronde over mogelijke bijwerkingen. Daardoor lieten veel ouders hun dochter niet prikken. Die meisjes van toen, hebben nu de leeftijd bereikt van de gemiddelde student.

Anna (23) was twaalf toen zij thuis de brief kreeg voor de baarmoederhalskankerprik. Toen vonden haar ouders de mogelijk risico’s van het vaccin reden om haar niet te vaccineren. Ze is blij dat ze nu zelf de keuze kan maken om het vaccin wel te nemen. “Ik vind het een fijn idee dat ik in elk geval iets beter beschermd ben”, zegt ze terwijl ze de vaccinatieruimte uitloopt. “Mijn ouders staan trouwens helemaal achter mijn keuze nu!”, voegt ze toe.

Prik voor meisjes en jongens en als je uit het buitenland komt
In tegenstelling tot de eerste ronde, kunnen nu ook jongens een HPV-prik halen. Gratis dus voor wie tussen 1996 en 2003 is geboren, dus ongeveer tussen de 20 en 26 jaar oud is. In de wachtrij voor de vaccinatie staan dan ook vooral veel jongens. Op de vraag waarom hij de prik haalt, antwoordt Hendrik: “Tja, waarom niet.” Hij wijst naar het info-bord, “er staat daar, ‘beschermt tegen 6 soorten kanker’, nou prima. Chill.”

De prik is ook beschikbaar voor buitenlandse studenten. De Jonge: “De prik is voor iedereen die binnen die jaren geboren is, daar vallen internationale studenten ook onder.” Hierbij komt wel kijken dat de internationale student lang genoeg in Nederland moet blijven, want na je eerste prik moet je na vijf of zes maanden terugkomen voor de tweede.

Internationale bachelor student Mina uit Japan studeert sinds dit collegejaar in Utrecht en zal blijft hier tot haar studie is afgerond. Ook zij kwam vandaag het vaccin halen. “In Japan wordt het niet aangeraden om het vaccin te nemen vanwege de bijwerken dus heb ik het daar niet gedaan. Bovendien moet je daar drie keer geprikt worden en in Nederland maar twee keer. Dat vind ik fijner, want ik ben bang voor naalden.”

HPV-vaccinatiecampagne 2023, 10, 14 en 15 maart
De locatie op het USP is onderdeel van de HPV-vaccinatiecampagne van dit jaar en alleen voor wie geboren is tussen 1996 en 2003. Ook wie ouders is kan een vaccin krijgen, maar zij moeten een afspraak via de huisartsarts maken en voor de vaccinatie betalen, wat zo’n 200 euro kost. De pop-uplocatie van de GGD is in maart nog drie dagen open: vandaag, 10 maart, en volgende week op dinsdag 14 en woensdag 15 maart. Voor de vervolgprik die vijf tot zes maanden daarna gehaald moet worden, moeten studenten wel een afspraak maken.